Với văn phong thẳng thắn, Megumi Hayashibara đã khơi dậy sự tranh luận sôi nổi, đặc biệt khi cô ví một số du khách nước ngoài đang đe dọa bản sắc Nhật Bản.
Bài blog gây bão của Megumi Hayashibara
Vào ngày 8 tháng 6 năm 2025, Megumi Hayashibara đăng bài viết có tựa đề “Vô cảm, thiếu hiểu biết, và không nhận thức” trên blog cá nhân trên nền tảng Ameba. Bài viết nhanh chóng thu hút sự chú ý khi cô chia sẻ về chuyến du lịch Hàn Quốc và đưa ra các bình luận về tự do ngôn luận, kiểm duyệt truyền thông, cũng như các vấn đề xã hội tại Nhật Bản. Tuy nhiên, nội dung bài viết, đặc biệt là cách cô sử dụng phép ẩn dụ “loài ngoại lai” (invasive species) để nói về du khách nước ngoài, đã gây tranh cãi lớn.
Chỉ một ngày sau thì vào 9 tháng 6, Hayashibara chỉnh sửa bài viết sau khi nhận được phản hồi từ một người bạn Hàn Quốc, cho rằng những bình luận liên quan đến chính trị Hàn Quốc có thể gây chia rẽ. Cô cũng gửi lời xin lỗi đến những ai cảm thấy tổn thương. Tuy nhiên, các quan điểm về thuế, giáo dục và bản sắc Nhật Bản trong bài vẫn tiếp tục bị phân tích và tranh luận trên các nền tảng như X, Reddit, Bluesky, và Yahoo! Japan News, thu hút gần 700 bình luận chỉ trong vài ngày.
Vào ngày 10 tháng 6, netizen Nhật Bản đã xôn xao sau khi nữ diễn viên lồng tiếng kỳ cựu Megumi Hayashibara đăng tải một bài viết gây tranh cãi.
Nội dung bài blog: Những phát ngôn gây sốc
Bài viết gốc của Hayashibara bao gồm ba chủ đề chính: trải nghiệm du lịch Hàn Quốc, quan điểm về chính trị và xã hội Nhật Bản, và lời kêu gọi giới trẻ tham gia bầu cử. Dưới đây là tóm tắt các nội dung gây tranh cãi:
Về Hàn Quốc và kiểm duyệt truyền thông: Hayashibara viết: “Tôi vừa có chuyến đi vui vẻ đến đất nước láng giềng Hàn Quốc. Có những điều truyền hình Hàn Quốc và Nhật Bản không phát sóng. Sự kiểm duyệt báo chí bất ngờ này liên quan đến những điều đáng lo ngại đang xảy ra tại Nhật hiện nay”. Cô khuyến khích độc giả tự tìm hiểu, gọi đây là “thuyết âm mưu” nhưng đáng để suy ngẫm. Phần này bị chỉnh sửa sau khi một người bạn Hàn Quốc cảnh báo rằng việc cô nhắc đến một YouTuber có tư tưởng chính trị (được cho là Kibarun hoặc Jeho-kun) có thể làm gia tăng chia rẽ giữa phe cánh tả và cánh hữu tại Hàn Quốc.
Về thuế và giáo dục: Hayashibara chỉ trích việc phân bổ ngân sách quốc gia, cho rằng: “Thuế nên được ưu tiên cho những người đóng thuế tại Nhật Bản, bao gồm cả người nước ngoài sinh sống và nộp thuế”. Cô bày tỏ bức xúc khi sinh viên Nhật phải hoàn trả học bổng (thực chất là khoản vay), trong khi một số sinh viên quốc tế nhận hỗ trợ miễn phí. Theo cô, điều này thể hiện sự bất công và cần được sửa đổi.
Về bản sắc Nhật Bản: Hayashibara lo ngại rằng các giá trị truyền thống như lễ nghĩa, công nghệ, và tự do biểu đạt (bao gồm anime) đang bị đe dọa. Cô đưa ra ví dụ về du khách nước ngoài thiếu ý thức, như khắc tên lên tre ở Kyoto, không tuân thủ quy tắc tại nơi lưu trú, hoặc không biết “nhường nhịn”. Cô ví những hành vi này như “tôm càng đỏ Nhật Bản bị loài ngoại lai ăn thịt”, ám chỉ sự xâm lấn văn hóa nếu không có biện pháp kiểm soát. Phần ẩn dụ “loài ngoại lai” bị xóa sau khi bị chỉ trích là xúc phạm.
Cô kết thúc bài viết bằng lời kêu gọi: “Đừng giao phó mọi thứ cho người khác. Chúng ta phải đi bầu cử. Nếu tiếp tục như hiện nay, Nhật Bản sẽ mất đi bản sắc của mình”.
Tuy nhiên, phần nội dung này đã nhanh chóng được chỉnh sửa sau khi vấp phải nhiều ý kiến trái chiều.
Phản ứng của Hayashibara: Xin lỗi và chỉnh sửa
Sau khi bài viết gây tranh cãi, Hayashibara nhanh chóng chỉnh sửa nội dung vào ngày 9 tháng 6. Trong phần cập nhật, cô thừa nhận:
Một người bạn Hàn Quốc đã liên hệ, cho rằng việc cô nhắc đến một YouTuber có tư tưởng chính trị có thể “gây xung đột không cần thiết” giữa các phe phái tại Hàn Quốc. Cô viết: “Tôi không ngờ rằng việc đề cập này lại làm tổn thương ai đó. Tôi xin lỗi và đã xóa phần đó”.
Cô khẳng định không có ý chỉ trích bất kỳ quốc gia cụ thể, nhấn mạnh rằng thuế nên ưu tiên cho người đóng thuế, bao gồm cả người nước ngoài sinh sống hợp pháp tại Nhật Bản.
Phần ẩn dụ “loài ngoại lai” bị xóa sau khi bị chỉ trích là mang tính xúc phạm. Cô giải thích rằng mục đích chỉ nhằm nói về hành vi thiếu ý thức của một số du khách, không phải tất cả người nước ngoài.
Tính đến ngày 13 tháng 6 năm 2025, Hayashibara và công ty quản lý chưa đưa ra thêm bình luận chính thức nào, nhưng bài blog vẫn tiếp tục là chủ đề nóng trên mạng xã hội.
Phản ứng trong nước: Ủng hộ hay chỉ trích?
Tại Nhật Bản, bài viết của Hayashibara nhận được sự đồng tình từ nhiều người, đặc biệt trên Yahoo! Japan News và các bình luận dưới blog của cô. Một số ý kiến nổi bật:
“Cô ấy nói đúng. Du khách nước ngoài đôi khi thiếu tôn trọng văn hóa Nhật, như khắc tên lên di sản ở Kyoto. Chính phủ cần kiểm soát chặt hơn” (Yahoo! Japan News).
“Tôi ủng hộ việc ưu tiên thuế cho người dân Nhật và người nước ngoài đóng thuế. Sinh viên Nhật phải vay nợ để học, trong khi sinh viên quốc tế được hỗ trợ miễn phí là bất công” (Bình luận trên blog).
Tuy nhiên, một số ý kiến cực đoan hơn, như “Hãy để mặc bọn Hàn Quốc” (Bình luận trên blog), đã làm dấy lên lo ngại về xu hướng bài ngoại. Theo Jcast News, những bình luận này không phản ánh ý định của Hayashibara nhưng cho thấy bài viết đã vô tình thu hút các quan điểm dân tộc chủ nghĩa.
Phản ứng quốc tế: Chia rẽ sâu sắc
Phản ứng từ cộng đồng quốc tế, đặc biệt trên X, Reddit, và Bluesky, chia thành hai luồng rõ rệt:
- Chỉ trích: Một số người cho rằng phát ngôn của Hayashibara mang tính bài ngoại, đặc biệt là ẩn dụ “loài ngoại lai”. Một người dùng Bluesky gọi đây là “lời lẽ kỳ thị”, trong khi Reddit (r/PoliticalCompassMemes) có bài đăng cáo buộc cô so sánh người nước ngoài với “loài xâm lấn” (invasive species). Một fan quốc tế viết: “Thật thất vọng khi thần tượng như Hayashibara lại phát ngôn như vậy. Du khách mang tiền đến Nhật, sao lại gọi họ là xâm lấn?” (r/japannews).
- Ủng hộ: Ngược lại, nhiều người trên X bênh vực Hayashibara, cho rằng cô chỉ nêu lên thực trạng xã hội. Một bài đăng viết: “Cô ấy không sai khi nói về du khách thiếu ý thức. Kyoto đang quá tải vì du lịch, và văn hóa Nhật cần được bảo vệ” (@colecameron). Một số fan nhấn mạnh rằng cô không nhắm đến tất cả người nước ngoài mà chỉ phê phán hành vi không phù hợp.
Tại Việt Nam, cộng đồng fan anime trên các fanpage như Anime Việt Nam và Hội mê Evangelion cũng tham gia thảo luận. Một số ý kiến đồng cảm: “Mình hiểu cảm giác của cô ấy. Du lịch ở Việt Nam cũng có nhiều khách nước ngoài thiếu ý thức, như vứt rác bừa bãi” (Facebook). Tuy nhiên, một số fan thất vọng: “Hayashibara là huyền thoại, nhưng nói về chính trị thế này dễ mất lòng fan quốc tế” (@OtakuVN).
Tầm ảnh hưởng của Hayashibara và sức nặng phát ngôn
Megumi Hayashibara, 58 tuổi, là một trong những seiyuu nổi tiếng nhất Nhật Bản, với hơn 30 năm sự nghiệp. Cô được yêu mến qua các vai như Rei Ayanami (Neon Genesis Evangelion), Lina Inverse (Slayers), Ai Haibara (Detective Conan), Hello Kitty, và Marge Simpson (The Simpsons bản lồng tiếng Nhật). Với lượng fan toàn cầu, mỗi phát ngôn của cô đều có sức ảnh hưởng lớn, đặc biệt khi chạm đến các chủ đề nhạy cảm như chính trị và bản sắc văn hóa.
Theo Anime News Network, bài viết của Hayashibara phản ánh nỗi lo chung của một bộ phận người Nhật về tác động của du lịch đại trà (overtourism) và sự bất bình đẳng trong chính sách giáo dục. Tuy nhiên, cách cô sử dụng ẩn dụ “loài ngoại lai” bị cho là thiếu khéo léo, dễ bị hiểu lầm là bài ngoại, đặc biệt trong bối cảnh Nhật Bản đang đối mặt với áp lực từ làn sóng du lịch (hơn 30 triệu khách quốc tế năm 2024, theo The Japan Times) và tỷ giá yên yếu.
Megumi Hayashibara cho rằng thuế nên được ưu tiên sử dụng cho những người đang đóng góp trực tiếp cho Nhật Bản, bao gồm cả người nước ngoài sinh sống và nộp thuế tại đây.
Bối cảnh xã hội Nhật Bản: Áp lực từ du lịch và chính trị
Phát ngôn của Hayashibara không xuất hiện trong khoảng không. Nhật Bản đang đối mặt với nhiều thách thức xã hội, bao gồm:
Du lịch quá tải: Các thành phố như Kyoto và Osaka chịu áp lực lớn từ du khách quốc tế, với các vụ việc như khắc tên lên di sản, vứt rác bừa bãi, hoặc không tuân thủ quy tắc giao thông. Theo Tokyo Weekender, Kyoto đã áp dụng các biện pháp hạn chế du lịch tại một số khu vực để bảo vệ di sản.
Bất bình đẳng giáo dục: Nhiều người Nhật bức xúc khi sinh viên trong nước phải vay nợ học phí, trong khi một số chương trình học bổng quốc tế miễn phí cho sinh viên nước ngoài. Đây là vấn đề được Hayashibara nhấn mạnh trong bài viết.
Khủng hoảng bản sắc: Với tỷ giá yên thấp và làn sóng đầu tư nước ngoài vào bất động sản, một số người lo ngại về sự “xâm lấn văn hóa” và mất đi “tinh thần Nhật Bản” (Japaneseness). Hayashibara đã chạm vào nỗi lo này khi nhắc đến “lễ nghĩa” và “trật tự xếp hàng”.
Tác động đến cộng đồng fan Việt Nam
Tại Việt Nam, nơi anime Nhật Bản có lượng fan đông đảo, bài viết của Hayashibara đã khơi dậy nhiều cảm xúc trái chiều. Các fanpage như Hội mê anime và Vietnam Otaku Community tràn ngập bài đăng về sự việc. Một số fan ủng hộ: “Cô ấy chỉ nói sự thật. Du lịch ở Việt Nam cũng có nhiều khách nước ngoài phá hoại, như viết bậy lên di tích. Cần tôn trọng văn hóa địa phương” (@AnimeVN). Ngược lại, một số fan lo ngại: “Hayashibara là thần tượng của mình, nhưng phát ngôn kiểu này dễ bị hiểu lầm. Hy vọng cô ấy cẩn thận hơn” (@EvangelionVN).
Cộng đồng cosplay Việt Nam, vốn yêu thích các nhân vật như Rei Ayanami hay Lina Inverse, cũng tham gia thảo luận. Một cosplayer chia sẻ: “Mình vẫn ngưỡng mộ tài năng của Hayashibara, nhưng nói về chính trị thế này thì khó tránh tranh cãi. Mong cô ấy tập trung vào lồng tiếng hơn” (@CosVN).
Ý nghĩa và bài học từ tranh cãi
Phát ngôn của Megumi Hayashibara không chỉ là một sự kiện cá nhân mà còn phản ánh những căng thẳng xã hội tại Nhật Bản, từ áp lực du lịch đến lo ngại về bản sắc văn hóa. Tuy nhiên, cách cô diễn đạt, đặc biệt là ẩn dụ “loài ngoại lai”, đã gây tổn thương cho một số khán giả quốc tế, làm dấy lên câu hỏi về trách nhiệm của người nổi tiếng khi phát ngôn về chính trị.
Sự việc cũng cho thấy sự khác biệt trong cách tiếp nhận vấn đề giữa khán giả Nhật Bản và quốc tế. Trong khi người Nhật coi bài viết là lời kêu gọi bảo vệ văn hóa, nhiều fan quốc tế cảm thấy bị xúc phạm bởi ngôn từ mạnh mẽ của cô. Theo The Japan Times, tranh cãi này là lời cảnh báo về nguy cơ bài ngoại (xenophobia) nếu các vấn đề xã hội không được giải quyết một cách khéo léo.
Huyền thoại anime và trách nhiệm phát ngôn
Megumi Hayashibara, với sự nghiệp lồng tiếng lừng lẫy, đã vô tình trở thành tâm điểm tranh cãi vì một bài blog chạm đến các vấn đề nhạy cảm. Dù đã xin lỗi và chỉnh sửa nội dung, phát ngôn của cô vẫn để lại dư âm, từ sự ủng hộ của fan Nhật đến sự thất vọng của khán giả quốc tế. Sự việc là lời nhắc nhở rằng, trong thời đại mạng xã hội, mỗi lời nói của người nổi tiếng đều có thể gây sóng gió, đặc biệt khi liên quan đến chính trị và văn hóa.
CÙNG CHUYÊN MỤC
