Vì sao Ngụy Diên bị giết?
Sự ra đi của Ngụy Diên là một nỗi tiếc nuối lớn trong lịch sử Tam Quốc, nhất là đối với các tướng lĩnh và dân chúng Thục Hán. Thái độ của Khương Duy trước cái chết của Ngụy Diên càng khiến nhiều người cảm thấy khó hiểu. Là một trong những trụ cột của Thục Hán, Ngụy Diên lập nhiều chiến công hiển hách dưới trướng Lưu Bị, từng tham gia một số trận đánh then chốt. Sau khi đầu quân cho Lưu Bị, Ngụy Diên được trọng dụng. Tuy nhiên, khi Gia Cát Lượng biết được những việc Ngụy Diên đã từng làm, ông không những không công nhận mà còn tỏ ra chán ghét vị tướng này. Tuy nhiên, ở thời điểm đó, Lưu Bị đã ra mặt bảo vệ Ngụy Diên.

Khi Gia Cát Lượng biết được những việc Ngụy Diên đã từng làm, ông không những không công nhận mà còn tỏ ra chán ghét vị tướng này. (Ảnh: Sohu)
Khi Gia Cát Lượng bắt đầu Bắc phạt, tham vọng của Ngụy Diên vẫn rất cao. Thế nhưng, Ngụy Diên từng đề xuất kỳ mưu Tý Ngọ cốc nhưng không được Gia Cát Lượng chấp thuận. Trong trận chiến Nhai Đình, Ngụy Diên không được giao trọng trách trấn giữ, thất bại này ảnh hưởng trực tiếp đến kế hoạch Bắc phạt của Thục Hán.
Ngụy Diên ngày càng bất mãn, nhiều lần công khai bày tỏ sự không hài lòng với Gia Cát Lượng, cuối cùng dẫn đến quan hệ rạn nứt. Ngụy Diên thậm chí bắt đầu liên kết với các đồng liêu, âm mưu chống đối Gia Cát Lượng. Khi nhận thấy Ngụy Diên có ý định phản nghịch, Gia Cát Lượng quyết định triệt để loại bỏ mối đe dọa này.

Ngụy Diên ngày càng bất mãn, nhiều lần công khai bày tỏ sự không hài lòng với Gia Cát Lượng, cuối cùng dẫn đến quan hệ rạn nứt. (Ảnh: Sohu)
Trong một trận chiến ở Thượng Phương Cốc, Gia Cát Lượng định dùng lửa để tiêu diệt Ngụy Diên, nhưng trời đổ mưa lớn cứu sống ông ta. Bất đắc dĩ, Gia Cát Lượng để Mã Đại mai phục bên cạnh Ngụy Diên, chờ thời cơ hành động. Nhưng chưa kịp thực hiện kế hoạch, Gia Cát Lượng lâm bệnh qua đời, trước khi mất, ông giao quyền chỉ huy cho Dương Nghi và ám chỉ việc mình muốn trừ khử Ngụy Diên. Ngụy Diên bị lừa xuất binh tranh giành quyền lực với Dương Nghi, cuối cùng bị Mã Đại bất ngờ chém chết. Sau cái chết của Ngụy Diên, giang sơn Thục Hán đã đổi khác.
Khương Duy phản ứng ra sao? Và lý do đằng sau sự im lặng
Trước cái chết của Ngụy Diên, phản ứng của Khương Duy khiến nhiều người chú ý. Sau khi Ngụy Diên bị giết, Khương Duy không có hành động nào mà chọn cách giữ im lặng, thậm chí có phần bàng quan. Cụ thể, khi Ngụy Diên tấn công, ban đầu Khương Duy tỏ ra không chống đỡ nổi, nói rằng cần Dương Nghi quyết định. Khi Dương Nghi nhắc đến di mệnh của Gia Cát Lượng, Khương Duy mới đề nghị mình có thể xuất chiến cầm chân Ngụy Diên, nhưng đại cục vẫn cần Dương Nghi nắm giữ. Thái độ này của Khương Duy khiến người ta cảm thấy vô cùng bình tĩnh, dường như không quan tâm đến cuộc xung đột giữa Ngụy Diên và Dương Nghi.

Khi Ngụy Diên bị giết, Khương Duy không có hành động nào mà chọn cách giữ im lặng, thậm chí có phần bàng quan. (Ảnh: Sohu)
Vậy tại sao Khương Duy lại hành xử như vậy? Tại sao ông không đứng ra báo thù cho Gia Cát Lượng, chống lại sự phản loạn của Ngụy Diên? Thực chất, phản ứng bình tĩnh của Khương Duy liên quan mật thiết đến hoàn cảnh và những tính toán chiến lược của riêng ông.
Thứ nhất, địa vị của Khương Duy lúc đó chưa vững chắc. Mặc dù là học trò cưng của Gia Cát Lượng, nhưng với tư cách là một tướng lĩnh ngoại lai, Khương Duy không có địa vị cao trong hệ thống quyền lực của Thục Hán. Địa vị của ông vẫn chưa vững chắc như Ngụy Diên, do đó ông rất thận trọng trong hành động, cố gắng tránh công khai đứng về bất kỳ phe nào.
Trong sự kiện Ngụy Diên tạo phản, Khương Duy không tích cực chống lại, rõ ràng là vì ông không muốn trực tiếp tham gia, tránh để lộ lập trường quá sớm. Thực tế, Ngụy Diên là một trong Ngũ Hổ Tướng, từ lâu đã có ảnh hưởng lớn trong quân đội Thục Hán, sự tồn tại của ông ta đã kìm hãm sự thăng tiến của Khương Duy.

Trong sự kiện Ngụy Diên tạo phản, Khương Duy không tích cực chống lại, rõ ràng là vì ông không muốn trực tiếp tham gia, tránh để lộ lập trường quá sớm. (Ảnh: Sohu)
Con đường duy nhất của Khương Duy là làm suy yếu ảnh hưởng của Ngụy Diên, thậm chí là thông qua cái chết của Ngụy Diên để dọn đường cho mình. Do đó, sự bình tĩnh của Khương Duy không phải là sự đồng cảm với Ngụy Diên, mà là vì ông hy vọng Dương Nghi sẽ thay thế Ngụy Diên, từ đó giành được nhiều không gian quyền lực hơn cho mình.
Thứ hai, Ngụy Diên là người thân tín của gia tộc họ Lưu. Sau khi Lưu Bị qua đời, Ngụy Diên luôn là nhân vật quan trọng trong phe cánh của nhà họ Lưu. Lưu Bị không chỉ nhiều lần đích thân đề bạt Ngụy Diên, mà còn đặc biệt sắp xếp cho ông ta đảm nhiệm các chức vụ quan trọng, thậm chí giao cả Hán Trung cho Ngụy Diên quản lý.
Mối quan hệ sâu sắc này khiến Ngụy Diên có vị trí không nhỏ trong lòng Lưu Thiện. Vì vậy, khi Ngụy Diên bị cáo buộc mưu phản, Lưu Thiện không lập tức có hành động quyết liệt. Ngược lại, ông còn phái Đổng Doãn đến khuyên giải Ngụy Diên, thể hiện sự tín nhiệm và không nỡ từ bỏ Ngụy Diên.

Ngụy Diên có vị trí không nhỏ trong lòng Lưu Thiện. (Ảnh: Sohu)
Điều này càng khiến Khương Duy thận trọng hơn, bởi vì Ngụy Diên có Lưu Thiện làm hậu thuẫn vững chắc. Khương Duy không dám dễ dàng động chạm đến cục diện phức tạp này. Đây cũng là một trong những lý do khiến Khương Duy giữ thái độ bình tĩnh trong sự kiện Ngụy Diên bị giết. Ông hiểu rõ việc này liên quan đến tiền đồ của mình. Nếu hành động thiếu suy nghĩ, có thể sẽ tạo ra rạn nứt với Lưu Thiện, ảnh hưởng đến sự nghiệp chính trị sau này.
Thứ ba, Khương Duy nhận thấy Dương Nghi bị thất sủng. Tuy Gia Cát Lượng giao quyền chỉ huy quân đội cho Dương Nghi trước khi lâm chung, nhưng thực tế, ông không đánh giá cao Dương Nghi. Theo di ngôn của Gia Cát Lượng, ông không xem Dương Nghi là người hoàn toàn đáng tin cậy, vì vậy trước khi mất, ông đã giao nhiệm vụ đặc biệt cho người khác chứ không phải Dương Nghi.

Việc Khương Duy ứng phó một cách bình tĩnh trong sự kiện Ngụy Diên chính là để tránh dây dưa quá sâu với Dương Nghi. (Ảnh: Sohu)
Sau khi Gia Cát Lượng qua đời, Khương Duy nhanh chóng nhận ra điều này và ý thức được rằng Dương Nghi không phải là người lãnh đạo có năng lực. Dựa trên nhận định đó, Khương Duy đương nhiên không muốn đứng quá gần Dương Nghi, tránh trở thành vật hy sinh trong tương lai. Vì vậy, việc ông ứng phó một cách bình tĩnh trong sự kiện Ngụy Diên chính là để tránh dây dưa quá sâu với Dương Nghi.
Cái chết của Ngụy Diên tuy đáng tiếc, nhưng qua phản ứng của Khương Duy, mọi chuyện trở nên rõ ràng hơn. Khương Duy không can thiệp nhiều là do ba nguyên nhân: địa vị chưa vững chắc, Ngụy Diên có quan hệ mật thiết với nhà họ Lưu, và Khương Duy nhận thấy Dương Nghi đã bị thất sủng. Đằng sau tất cả những điều này, Khương Duy thể hiện tầm nhìn chính trị phi thường và cách xử sự chín chắn. Rõ ràng, nếu Khương Duy khi đó tham gia quá sâu vào việc giết Ngụy Diên, có lẽ ông sẽ phải trả giá đắt hơn về sau.
(Theo Sohu, Sina, 163)