Sự phổ biến của trí tuệ nhân tạo (AI) trong các lĩnh vực như giáo dục, luật pháp, chính trị và truyền thông đang dấy lên lo ngại về việc phụ thuộc vào công nghệ có thể làm giảm khả năng tư duy độc lập. Một nghiên cứu gần đây của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) đã chỉ ra rằng việc sử dụng các công cụ kỹ thuật số có thể làm thay đổi đáng kể hoạt động của não bộ.
Theo nghiên cứu, khi những người tham gia viết bài luận, việc theo dõi hoạt động não cho thấy những người sử dụng mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như ChatGPT có kết nối thần kinh yếu hơn giữa các vùng não, dẫn đến trí nhớ kém hơn và khả năng sáng tạo thấp hơn.
Trong thí nghiệm, ba nhóm người tham gia đã viết ba bài luận: một nhóm dựa vào LLM, một nhóm sử dụng công cụ tìm kiếm, và nhóm còn lại làm việc mà không cần bất kỳ công cụ nào. Sau đó, nhóm LLM và nhóm chỉ sử dụng não bộ đã hoán đổi thành viên cho bài luận thứ tư.
Mặc dù các bài luận từ nhóm LLM nhận được điểm cao từ cả giám khảo và AI, nhưng chúng có xu hướng đồng nhất và bám sát yêu cầu ban đầu hơn. Những người tham gia sử dụng LLM có xu hướng sao chép và dán, ít chỉnh sửa bài viết và gặp khó khăn trong việc trích dẫn từ chính tác phẩm của mình. Trong buổi cuối cùng, họ cũng gặp khó khăn trong việc nhớ lại thông tin từ các phần trước của thí nghiệm.
Ngược lại, nhóm chỉ sử dụng não bộ mặc dù có một số suy giảm về khả năng kết nối theo thời gian nhưng vẫn duy trì khả năng nhớ lại tài liệu tốt hơn. Đặc biệt, những người chuyển từ nhóm LLM sang nhóm chỉ sử dụng não bộ cho thấy sự cải thiện trong kết nối thần kinh. Nhóm sử dụng công cụ tìm kiếm có khả năng kết nối não bộ từ thấp đến trung bình, nhưng họ có thể trích dẫn tốt hơn từ tác phẩm của mình, điều này cho thấy khả năng ghi nhớ tốt hơn so với người dùng LLM.
Kết quả phân tích não bộ các nhóm người tham gia nghiên cứu được MIT công bố.
Kết quả nghiên cứu cho thấy bất kỳ việc sử dụng công cụ kỹ thuật số nào cũng ảnh hưởng đến hoạt động của não, nhưng công cụ tìm kiếm yêu cầu sự tham gia tinh thần nhiều hơn so với AI. Những phát hiện này có thể có ý nghĩa quan trọng đối với giáo dục, nơi mà việc sử dụng AI đang ngày càng trở nên phổ biến. Hiện nay, nhiều học sinh sử dụng các công cụ như ChatGPT với các mức độ khác nhau khi hoàn thành bài tập, từ việc tạo ra dàn ý đến việc nộp bài mà không đọc.
Giáo viên và giảng viên cũng đã bắt đầu sử dụng AI để chấm điểm bài tập và phát hiện việc sử dụng AI, với kết quả khác nhau. Nghiên cứu của MIT cho thấy cả hai nhóm đều có thể bị ảnh hưởng về mặt nhận thức, bất kể họ dựa vào LLM nhiều hay ít.
CÙNG CHUYÊN MỤC
