Trong thế giới văn học, sách thường được ví như kho tàng tri thức, nguồn cảm hứng bất tận. Thế nhưng, có một cuốn sách tồn tại, không phải theo nghĩa bóng mà theo đúng nghĩa đen, có thể gây nguy hiểm chết người cho bất cứ ai tiếp xúc với nó. Đó là "Shadows from the Walls of Death" (Bóng Ma Từ Những Bức Tường Tử Thần), một tác phẩm hiếm có và rùng rợn từ thế kỷ 19.
Được xuất bản vào năm 1874 bởi Tiến sĩ Robert C. Kedzie, một nhà hóa học và nhà giáo dục đến từ Michigan, Hoa Kỳ, cuốn sách này không nhằm mục đích giải trí hay truyền tải câu chuyện ly kỳ. Ngược lại, mục đích của Kedzie là một lời cảnh báo lạnh lùng, một minh chứng vật lý về mối nguy hiểm tiềm tàng trong chính ngôi nhà của con người thời bấy giờ: giấy dán tường chứa asen.
Bí ẩn "chết người" đến từ đâu?
Vào thời Victoria, màu xanh lá cây là một màu sắc rất thịnh hành, đặc biệt là trong trang trí nội thất. Tuy nhiên, nhiều loại thuốc nhuộm xanh lá cây được sử dụng trong sản xuất giấy dán tường lại chứa một lượng lớn arsenic (asen) - một chất kịch độc. Khi giấy dán tường bị ẩm hoặc bị cọ xát, các hạt asen có thể bay vào không khí và được hít vào phổi, gây ra hàng loạt vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, từ các bệnh về đường hô hấp đến ung thư và thậm chí là tử vong.
Cuốn sách để cảnh báo về tác hại của asen chứa mẫu asen thực sự
Tiến sĩ Kedzie đã chứng kiến những tác động khủng khiếp của chất độc này đối với sức khỏe cộng đồng. Để chống lại sự thờ ơ và thiếu hiểu biết, ông đã nảy ra một ý tưởng táo bạo và đầy rủi ro: tạo ra một cuốn sách chứa bằng chứng không thể chối cãi.
Điều khiến "Shadows from the Walls of Death" trở nên đặc biệt nguy hiểm chính là cấu trúc của nó. Thay vì chỉ trình bày lý thuyết, Kedzie đã thu thập 86 mẫu giấy dán tường thực tế từ các cửa hàng khác nhau - tất cả đều được xác nhận là có chứa asen và dán chúng trực tiếp lên các trang của cuốn sách. Mỗi mẫu giấy được kèm theo các ghi chú của Kedzie về hàm lượng asen và tác động của nó.
Điều này có nghĩa là, mỗi khi một trang sách được lật, những hạt asen nhỏ li ti có thể bong ra và phát tán vào không khí. Ngay cả việc chạm vào các trang sách cũng có thể khiến chất độc dính vào tay và vô tình đưa vào cơ thể. Đây không chỉ là một cuốn sách, mà là một kho chứa độc tố di động.
Số phận của cuốn sách nguy hiểm
Ban đầu, Tiến sĩ Kedzie đã in khoảng 100 bản và gửi chúng đến các thư viện công cộng trên khắp Michigan với hy vọng truyền bá nhận thức. Tuy nhiên, tính chất độc hại của cuốn sách đã sớm được nhận ra. Nhiều thư viện đã nhanh chóng niêm phong, cất giữ trong hộp kín hoặc thậm chí là tiêu hủy các bản sao để bảo vệ nhân viên và độc giả.
Ngày nay, chỉ còn rất ít bản gốc của "Shadows from the Walls of Death" được cho là còn tồn tại, ước tính khoảng 4 đến 5 bản. Những bản này được bảo quản cực kỳ cẩn thận trong các tủ chuyên dụng, kiểm soát độ ẩm và nhiệt độ và thường chỉ được tiếp cận bởi các chuyên gia trong điều kiện an toàn nghiêm ngặt, sử dụng găng tay và mặt nạ bảo hộ. Chúng không được phép cho mượn hoặc đọc công khai.
Những bản còn lại của cuốn sách được bảo quản kỹ lưỡng
"Shadows from the Walls of Death" là một lời nhắc nhở mạnh mẽ về những mối nguy hiểm ẩn giấu trong các vật liệu hàng ngày và vai trò quan trọng của khoa học trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Nó không chỉ là một hiện vật lịch sử mà còn là một biểu tượng về ranh giới mong manh giữa tri thức và sự nguy hiểm, nơi mà chính nguồn thông tin cũng có thể trở thành mối đe dọa chết người.
Nguồn: Atlasobscura
CÙNG CHUYÊN MỤC
