Tổng thống Trump yêu cầu 36 nước nâng cấp kiểm soát thị thực nếu nếu không sẽ bị xem xét áp dụng lệnh cấm nhập cảnh bổ sung, theo một công hàm ngoại giao nội bộ được Bộ Ngoại giao Mỹ gửi đến các đại sứ quán và lãnh sự quán được AP đưa tin ngày 18/6.
Chính quyền Tổng thống Donald Trump được cho là đang gây áp lực ngoại giao lên 36 quốc gia, trong đó phần lớn thuộc châu Phi, buộc họ phải cam kết cải thiện việc xác minh lý lịch và kiểm soát công dân xuất cảnh, nếu không sẽ đối mặt với lệnh cấm nhập cảnh vào Mỹ trong thời gian tới.
"Tối hậu thư" từ Bộ Ngoại giao Mỹ
Một bức điện ngoại giao được gửi vào cuối tuần qua từ Bộ Ngoại giao Mỹ đã yêu cầu các đại sứ quán và lãnh sự quán Mỹ tại 36 quốc gia đánh giá thiện chí của nước sở tại trong việc nâng cao tiêu chuẩn kiểm tra an ninh du lịch, đặc biệt là giấy tờ hộ chiếu và lý lịch công dân. Ngoài ra, các quốc gia này còn được yêu cầu hợp tác trong việc tiếp nhận lại công dân của họ đang cư trú trái phép tại Mỹ.
Theo bản điện tín được tiết lộ với hãng tin AP, các nước được yêu cầu hành động trong vòng 60 ngày để giải quyết những lo ngại của phía Mỹ, nếu không sẽ bị đưa vào danh sách các nước bị hạn chế nhập cảnh. Danh sách hiện đã có 12 quốc gia.
Trong số 36 nước mới bị cảnh báo, có tới 25 quốc gia thuộc châu Phi, cùng một số quốc gia ở châu Á, Thái Bình Dương và vùng Caribbean.
Đây là động thái mới nhất trong chiến dịch siết chặt chính sách nhập cư và kiểm soát biên giới mà ông Trump khởi xướng từ đầu nhiệm kỳ thứ hai. Từ lâu, ông Trump đã chỉ trích một số quốc gia có hệ thống kiểm tra an ninh "lỏng lẻo", không có năng lực xác minh danh tính, hoặc từ chối nhận lại công dân bị Mỹ trục xuất.
Phát biểu trong một cuộc họp báo, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ, bà Tammy Bruce, xác nhận mục tiêu chính của động thái này là buộc các quốc gia phải cải thiện quy trình xét duyệt hộ chiếu, tiếp nhận công dân bị trục xuất và bảo đảm không để công dân mình gây nguy cơ an ninh cho Mỹ.
"Chúng tôi đang cấp cho họ một khoảng thời gian, để nếu họ không thể đạt tới mức độ mà chúng tôi có thể tin tưởng, họ cần phải thay đổi hệ thống, cập nhật quy trình, và chứng minh rằng thông tin của họ đáng tin cậy", bà Bruce nói.
Tổng thống Donald Trump tăng cường siết chặt nhập cư vào Mỹ kể từ khi trở lại Nhà Trắng hồi cuối tháng 1 năm nay. (Ảnh: AP)
Liệu lệnh cấm có hiệu lực nếu các quốc gia chưa kịp cải thiện?
Cho đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa rõ Mỹ có áp lệnh cấm nhập cảnh đối với các nước đang trong quá trình cải cách nhưng chưa hoàn tất yêu cầu sau 60 ngày hay không. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, việc bị đưa vào danh sách theo dõi đã đủ để tác động tiêu cực đến quan hệ song phương, ảnh hưởng đến di chuyển của công dân và các hoạt động thương mại - du lịch giữa hai bên.
Đáng chú ý, trong danh sách 36 nước có nhiều quốc gia được coi là đối tác lâu dài của Mỹ, bao gồm Ai Cập và Djibouti, những nước có mối quan hệ quân sự với Washington, cũng như Liberia, Nigeria và Ethiopia, vốn có lịch sử quan hệ hữu hảo.
Hai quốc gia không có tên trong lệnh cấm trước đó - Syria và Cộng hòa Dân chủ Congo - lần này đều xuất hiện trong danh sách mới. Trong khi đó, Nam Sudan đã bị áp lệnh cấm riêng và phần lớn công dân nước này hiện đang cư trú tại Mỹ đã bị thu hồi thị thực.
Danh sách 36 quốc gia bị yêu cầu cải thiện bao gồm: Angola, Antigua và Barbuda, Benin, Bhutan, Burkina Faso, Campuchia, Cameroon, Cabo Verde, Cộng hòa Dân chủ Congo, Djibouti, Dominica, Ethiopia, Ai Cập, Gabon, Gambia, Ghana, Bờ Biển Ngà, Kyrgyzstan, Liberia, Malawi, Mauritania, Niger, Nigeria, St. Kitts và Nevis, St. Lucia, Sao Tome và Principe, Senegal, Nam Sudan, Syria, Tanzania, Tonga, Tuvalu, Uganda, Vanuatu, Zambia và Zimbabwe.
Theo các quan chức Mỹ, nhiều nước trong số này không có hệ thống nhận dạng sinh trắc học hiện đại, thiếu khả năng truy vết công dân, và không phối hợp trong các nỗ lực trục xuất. Bên cạnh đó, một số nước được cho là có nguy cơ cao về khủng bố hoặc tội phạm xuyên quốc gia.
Trước đó, đầu tháng 6/2025, Tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh mở rộng lệnh cấm nhập cảnh đối với 12 quốc gia: Afghanistan, Myanmar, Chad, Cộng hòa Congo, Guinea Xích đạo, Eritrea, Haiti, Iran, Libya, Somalia, Sudan và Yemen. Các công dân từ những nước này không được cấp thị thực mới, nhưng các thị thực đã được cấp vẫn còn hiệu lực.
Ngoài ra, 7 quốc gia khác bao gồm Burundi, Cuba, Lào, Sierra Leone, Togo, Turkmenistan và Venezuela cũng phải đối mặt với các biện pháp hạn chế thị thực nghiêm ngặt hơn.
Chính quyền Trump tuyên bố mục tiêu của chính sách là nhằm bảo vệ an ninh quốc gia, ngăn chặn dòng người di cư bất hợp pháp và đảm bảo chỉ những ai thực sự đủ điều kiện mới có thể nhập cảnh vào Mỹ.
Một số quốc gia bị ảnh hưởng đã bày tỏ phản đối mạnh mẽ, cho rằng chính sách của Mỹ mang tính "phân biệt đối xử", làm suy yếu quan hệ song phương và cản trở hợp tác quốc tế. Một số chính phủ tuyên bố sẽ áp dụng biện pháp đáp trả tương tự, trong khi một số tổ chức nhân quyền cho rằng chính sách này có thể gây chia rẽ và ảnh hưởng nghiêm trọng đến những người tị nạn hoặc người dân thường.
CÙNG CHUYÊN MỤC
