Bạn có bao giờ tự hỏi, liệu người ngoài hành tinh có tồn tại ngoài vũ trụ bao la hay không? Và nếu có tồn tại, vậy họ có cảm xúc như chúng ta, có thể hiểu được và đồng ý kết bạn với chúng ta hay không? Bộ phim hoạt hình mới nhất từ Pixar mang tên Elio (tựa Việt: Cậu Bé Đến Từ Trái Đất) đã xoay chuyển những suy nghĩ ấy thành một hành trình lấp lánh giữa các vì sao, nơi nỗi cô đơn trở thành sức mạnh kết nối những tâm hồn. Không siêu năng lực, không trận chiến khốc liệt, Elio kể về một cậu bé 11 tuổi sống nội tâm, mồ côi cha mẹ và luôn cảm thấy mình là kẻ lạc loài giữa thế giới loài người. Trong một lần tham quan triển lãm về tàu vũ trụ Voyager, Elio tìm cách liên lạc với các nền văn minh ngoài Trái Đất. Từ đó, cậu bé 11 tuổi tình cờ trở thành “Đại sứ Trái Đất” trong một hội đồng liên hành tinh, nơi có vô số sinh vật lạ lẫm cùng với những quy tắc vũ trụ kỳ dị mang tên Communiverse.
Phim được thực hiện bởi Adrian Molina (biên kịch của Coco) trong vai trò đạo diễn, kết hợp cùng Domee Shi (Turning Red) và Madeline Sharafian (Burrow) ở vị trí đồng đạo diễn và sản xuất. Dù trở thành phim gốc của Pixar có doanh thu mở màn thấp kỷ lục với khoảng 21 triệu USD nội địa và tổng 48 triệu USD toàn cầu với kinh phí 150 triệu USD, nhưng Elio vẫn được CinemaScore A, điểm Rotten Tomatoes khoảng 84–85% từ giới phê bình và 90% từ khán giả.
Hành trình cảm xúc từ những ngày đơn độc
Elio không phải là một bộ phim về người ngoài hành tinh mà là một câu chuyện về con người. Khi được đưa đến Communiverse, Elio lần đầu tiên được lắng nghe, được tin tưởng và có cơ hội thể hiện bản thân. Điều trớ trêu là, chính nơi xa lạ nhất lại trở thành mái nhà tinh thần mà Trái Đất chưa từng có với cậu. Pixar đã khéo léo xây dựng Communiverse như một xã hội lý tưởng, nơi sự khác biệt không bị dè chừng mà được tôn vinh. Việc hệ sinh vật ngoài hành tinh đa chủng loại và đa hình dạng cũng là phép ẩn dụ tuyệt đẹp cho sự đa dạng trong cảm xúc, tư duy cũng như bản sắc. Trong thế giới kỳ lạ ấy, Elio không cần phải giải thích mình là ai mà chỉ cần là chính mình, từ đó giúp cho cậu tìm thấy người bạn đồng điệu khác là Glordon – sinh vật ngoài hành tinh đồng trang lứa, con trai của thủ lĩnh Grigon.
Mối liên kết giữa Elio và Glordon là một trong những điểm sáng cảm xúc nhất của phim. Không cần chung ngôn ngữ, hình dạng hay văn hóa, hai cậu bé vẫn tìm thấy nhau qua cảm giác chung: nỗi cô đơn khi lớn lên với những kỳ vọng áp đặt. Elio không đáp ứng được định nghĩa “trẻ con bình thường” ở Trái Đất, còn Glordon không phải chiến binh dũng mãnh như cha cậu mong muốn. Cả hai đều bị tổn thương bởi chính những người thân yêu nhất, từ đó tạo nên gắn bó bền chặt nhờ sự thấu hiểu âm thầm. Pixar không tô vẽ tình bạn của họ bằng những lời thoại to tát, mà chọn cách kể nhẹ nhàng hay thậm chí là hài hước, đủ để người xem cảm nhận được sự chữa lành đang diễn ra xuyên suốt bộ phim.
Ở tuyến người lớn, dì Olga – người giám hộ của Elio – và Grigon – cha của Glordon – là những nhân vật phản chiếu cho mặt còn lại của yêu thương: sự bất lực. Họ yêu con nhưng không biết cách thể hiện, quan tâm nhưng bất đồng hệ giá trị. Điều tích cực là Pixar không chọn biến họ thành phản diện, mà cho thấy sự mâu thuẫn rất người giữa việc “muốn tốt cho con” và “hiểu được con”. Dù khác biệt về văn hoá, sắc tộc hay địa lý, khoảng cách thế hệ vẫn là điều mà cả cha mẹ và con cái phải cùng vượt qua. Và hành trình của Elio không chỉ là cuộc phiêu lưu trong không gian mà còn là phép ẩn dụ sâu sắc cho quá trình kết nối bằng sự lắng nghe và thấu cảm.
Mặc dù vậy, Elio lại mang trong mình một cốt truyện quen thuộc và quá dễ đoán, đó cũng là điểm khiến bộ phim khó tạo nên cú nổ lớn như những tuyệt phẩm trước của Pixar. Ngay từ khi Elio được dịch chuyển đến Communiverse và bị nhầm là "Đại sứ Trái Đất", khán giả đã có thể hình dung tương đối rõ hướng phát triển: cậu sẽ ban đầu hoang mang, rồi dần khám phá bản thân, kết bạn, vượt thử thách, và trở về với một tâm thế trưởng thành hơn. Các tuyến nhân vật phụ cũng đi theo dạng hình mẫu khá quen, với hành trình hối lỗi, kết nối hoặc hòa giải nội tâm diễn ra theo trình tự không mấy bất ngờ. Chính sự thiếu đột phá về mặt kịch bản khiến Elio không đủ vỡ oà để tạo hiệu ứng lan truyền hay những cuộc tranh luận sâu rộng như Inside Out, Soul hay Coco từng làm được.
Mãn nhãn cùng những thước phim ngập tràn màu sắc
Nếu phần nội dung đưa Elio bay xa bằng câu chuyện cảm xúc thì mặt hình ảnh và âm thanh chính là đôi cánh giữ cho bộ phim bay vững, đầy lấp lánh và chiều sâu. Pixar một lần nữa khẳng định đẳng cấp bậc thầy khi xây dựng thế giới ngoài hành tinh với chất lượng hoạt họa đỉnh cao, nơi mỗi khung hình đều được chăm chút đến từng lớp ánh sáng, từng chi tiết kết cấu. Thay vì đi theo lối thiết kế dễ thương ưa nhìn thường thấy, đội ngũ làm phim đã táo bạo bước vào một hành tinh viễn tưởng đậm chất kỳ lạ và có chút ghê rợn. Các sinh vật ngoài hành tinh trong Elio mang hình dáng vừa đa dạng, vừa ranh giới giữa dị biệt và quyến rũ, gợi liên tưởng tới sinh vật biển sâu hay những mảnh kính màu ghép lại thành cấu trúc sống.
Thế giới của Communiverse hiện lên như một bể cá lấp lánh giữa vũ trụ bao la, nơi ánh sáng, chuyển động và chất liệu thị giác được phối hợp để khơi gợi cảm giác vừa xa lạ vừa mê hoặc. Thú vị hơn cả, hiệu ứng hình ảnh trong Elio còn xuất hiện đúng với tâm trạng từng phân đoạn và chiều sâu cảm xúc nhân vật. Ví dụ như cảnh Elio bị dịch chuyển giữa bầu trời đêm với những tia sáng xanh lam xé toạc không gian là ẩn dụ cho khoảnh khắc một đứa trẻ bị kéo khỏi vùng an toàn. Hay hành lang rực rỡ của hội đồng Communiverse với màu sắc như tan chảy, không gian không có góc vuông, từ đó góp phần định hình một thế giới nơi những quy chuẩn cũ kỹ bị phá vỡ.
Âm thanh trong Elio cũng không đơn thuần là nhạc nền mà luôn song hành cùng cảm xúc của Elio và Glordon. Nhà soạn nhạc Rob Simonsen đã chọn phối trộn giữa âm thanh điện tử và giai điệu mộc mạc từ piano, dây kéo, tạo nên lớp âm thanh giàu cảm xúc, khi thì mênh mang cô đơn, lúc lại bừng sáng niềm tin. Những bản nhạc cất lên trong khoảnh khắc Elio rơi vào trạng thái lạc lõng, hay khi cậu và Glordon chỉ lặng im ngồi cạnh nhau giữa một hành tinh xa lạ đều là ví dụ điển hình cho cách Pixar cất tiếng bằng âm nhạc thay cho lời thoại. Có thể nói thấy ở Elio, âm nhạc không chỉ dẫn nhịp phim mà còn dẫn dắt trái tim người xem.
Với những ai đã quen với thẩm mỹ mềm mại từ những tác phẩm trước đó của Pixar, thế giới gai góc và hoang hoải trong Elio có thể là một cú sốc thị giác nhẹ. Nhưng nếu mở lòng với chất viễn tưởng đậm đặc và không gian hình ảnh mang tham vọng thay đổi để phù hợp với thời đại, bạn sẽ nhận ra: đây là một trong những thử nghiệm táo bạo nhất của Pixar trong nhiều năm qua. Đồng thời đây cũng là một cú liều có tính toán, bởi ẩn sau mọi kết cấu gập ghềnh vẫn là một hành trình đẹp đẽ về cảm xúc, nơi người ta nhận ra rằng dù ở hành tinh nào, ánh sáng vẫn luôn là thứ đến từ bên trong mỗi chúng ta.
Chấm điểm: 3.5/5
Elio không phải là một cuộc phiêu lưu hào nhoáng, cũng chẳng phải màn trình diễn mãn nhãn theo lối kể chuyện ấn tượng mà Pixar từng có được. Nhưng bộ phim vẫn thành công trong cách tiếp cận chủ đề và chạm đến những ai đang lạc lõng ngoài kia. Điểm cộng lớn nhất của Elio nằm ở sự tử tế trong cách phát triển thế giới trong phim. Không cần lý tưởng hóa bất kỳ thế giới nào, từ Trái Đất đến Communiverse, phim chỉ nhẹ nhàng đưa ra một khẳng định đầy tính nhân văn: ở đâu đó trong vũ trụ, có thể ai đó sẽ hiểu bạn, dù họ đến từ một hành tinh xa lạ. Từng phân cảnh, từng lời thoại đều điềm đạm để truyền đạt một thông điệp nhất quán về việc mỗi chúng ta không cần hoàn hảo để được yêu thương. Cũng như nhà không phải là nơi không có rạn nứt, mà là nơi ta được là chính mình, bất toàn nhưng luôn được đón nhận.
Tuy nhiên chính vì đặt nhiều kỳ vọng vào sự đồng cảm, Elio dễ đánh mất những khán giả ưa nhịp kể nhanh, kịch tính hoặc tìm kiếm một cao trào bùng nổ. Đây không phải là phim sẽ khiến bạn bật khóc trong rạp, nhưng lại có thể khiến bạn suy ngẫm thật lâu khi rời khỏi rạp. Có lẽ trong kho tàng các phim của Pixar, Elio sẽ là một cái tên không quá nổi bật nhưng lại là một điểm dừng đẹp cho những ai mệt mỏi với các siêu phẩm ồn ào, cần sự dịu dàng để chạm đến trái tim.
CÙNG CHUYÊN MỤC
